Dit is waarom je kippenvel krijgt van muziek

Een diepe stem die de mooiste teksten in je koptelefoon zingt of dat begin van die scheurende gitaarsolo door je speakers… Kippenvel. Veel mensen kennen het, maar hoe kan muziek zo’n reactie veroorzaken?

Wetenschappelijk

Niet iedereen kent het fenomeen: kippenvel, wetenschappelijk horripilatie of spasmodermie genoemd, komt namelijk voor bij ongeveer driekwart van de bevolking. Kippenvel wordt veroorzaakt doordat heel veel kleine spiertjes samentrekken, zodat je haren recht overeind gaan staan. De samentrekkingen worden veroorzaakt door je autonoom zenuwstelsel, dat ook verantwoordelijk is voor je spijsvertering, het vernauwen van bloedvaten en je ademhaling. Omdat het niet bewust gebeurt, kun je het dus ook niet onderdrukken. In de basis wordt kippenvel veroorzaakt door plotselinge wisselingen in je omgeving, in veel gevallen in de temperatuur.
Als je kippenvel krijgt van muziek is dat over het algemeen ook door een plotselinge verandering – je kunt geen heel nummer lang kippenvel hebben. Denk aan wisselingen in tempo, volume, intensiteit of emotie. Zo’n verandering verbreekt je verwachtingspatroon en staat biologisch gezien gelijk aan een schrikeffect. Het zou dus best mogelijk zijn dat je voorouders kippenvel kregen als ze ’s nachts ineens oog in oog stonden met een gigantische mammoet.

Onderzoek

Uiteraard wordt er ook onderzoek gedaan naar het fenomeen. Door Amani El-Alayli, die lesgeeft in sociale psychologie aan de Eastern Washington University, bijvoorbeeld. Hij onderzocht waarom de een wel kippenvel krijgt en de ander niet. Opvallend in zijn onderzoek was dat mensen die wél zogenaamde ‘eargasms’ ervaren, in hun persoonlijkheidstest hoog scoorden op het punt ‘openstaan voor nieuwe ervaringen’. In hun persoonlijkheidsbeschrijving kun je lezen dat ze een actieve verbeelding en grote waardering voor schoonheid en natuur hebben en bovendien houden van afwisseling. Interessant!

In de bovenstaande grafiek vind je de luisterresultaten van een testpersoon. De pieken tonen opwinding aan en vallen allemaal precies samen met een plotselinge verandering in de muziek. El-Alayli concludeert na het onderzoek dat de kans op kippenvel groter is bij mensen die volledig op kunnen gaan in de muziek en actief luisteren. Als je passief luistert – achtergrondmuziek, bijvoorbeeld – is de kans aanwezig dat je nooit kippenvel zal krijgen van je favoriete nummer. De volledige conclusie van het onderzoek kun je hier lezen.
Bij welk nummer krijg jij altijd kippenvel?